🛕 मंदिर नागर –11 🛕

🛕 मंदिराचे वास्तुविश्लेषण

🔸 १. जगतिलक्षणाध्याय (Plinth)

• मंदिराचा पाया साधा, उठावदार व गोलाकार चौथऱ्यावर.

• नंदीची मूर्ती समोर ठेवून, शिवपूजेच्या परंपरेनुसार दिशा ठरवलेली.

🔸 २. पिठलक्षणाध्याय (Base & Pillars)

• उंच पायऱ्या व त्यावर उठावदार वेलबुट्टी असलेले स्तंभ.

• गुळगुळीत भक्कम भिंतींवर कोरलेली देवतांची रांग.

🔸 ३. शिखरलक्षणाध्याय (Shikhara)

• भव्य नागरशैलीतील शिखर, मधोमध उंचावलेले व बाजूला लहान उपशिखरे.

• सममितीय व सूक्ष्म कोरीव रचनांनी अलंकृत.

🔸 ४. ध्वजलक्षणाध्याय (Flag & Finial)

• शिखराच्या टोकाला गोलाकार आमलक व त्यावर कळस.

🔸 ५. द्वारलक्षणाध्याय (Doorway)

• मंदिराचा प्रवेशद्वार उंच, वरती नक्षीकाम व बाजूस रक्षक शिल्पे.

🔸 ६. कोलिकालक्षणाध्याय (Corners & Niches)

• कोपऱ्यांवर व भिंतींवर उभ्या देवतांच्या मूर्ती व कोरीव नक्षी.

🔸 ७. मंडपलक्षणाध्याय (Mandapa)

• उघड्या मंडपात ठाम स्तंभरचना, व पायऱ्यांनी जोडलेली जागा.

🔸 ८. करोटकलक्षणाध्याय (Amalak & Kalash)

• शिखराच्या वरती सुंदर गोलाकार आमलक व कळसामुळे पूर्णता.

🔸 ९. उपयुक्त देवता

• नंदी, द्वारपाल व शिल्परचना यामुळे हे शिवलिंग स्थापनेसाठी विशेष उपयुक्त.